Giáo án bài hệ thống khởi động

GIÁO ÁN CÔNG NGHỆ
BÀI 30: HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG
I/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này người học có khả năng:
1. Mục tiêu khiến thức:
- Trình bày được nhiệm vụ, phân loại của hệ thống khởi động và nguyên lý làm việc của hệ thống
khởi động bằng động cơ điện.
2. Mục tiêu kỹ năng:
- Vẽ và tháo lắp các bộ phận của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.
- Phân tích được nguyên lý làm việc của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.
3. Mục tiêu thái độ:
- Hình thành óc tư duy kỹ thuật và khả năng quan sát về sự liên kết giữa các bộ phận của động cơ,
có ý thức học tập.
II/ Chuẩn bị bài dạy:
- Chuẩn bị của giáo viên: SGK, sơ đồ (hình 30.1 SGK), nghiên cứu tài liệu liên quan, giáo án,
lịch giảng dạy.
- Chuẩn bị của học sinh: Học bài cũ và đọc, nghiên cứu sách giáo khoa trước khi học bài mới.
III/Tiến trình bày dạy:
1. Ổn định lớp: (2 phút)
- Kiểm tra sỹ số:
- Quan sát, nhắc nhở:
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
Câu 1: Nêu cấu tạo của hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm.
Câu 2: Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm hoạt động như thế nào?
3. Giảng bài mới:
A. Đặt vấn đề: (2 phút)
- Hàng ngày chúng ta được nhìn thấy rất nhiều những chiếc xe máy,chiếc oto con,oto tải đi băng
băng trên đường hay chiếc máy phát điện, máy cày đang làm việc hết công suất… Nhưng đã khi
nào chúng ta tự hỏi rằng nguyên nhân từ đâu mà những chiếc máy đó hoạt động được không?
Hay hệ thống gì đã khiến động cơ của chúng có thể làm việc được? Phải chăng nó 1 phép lạ thần
kỳ hay do 1 hệ thống nào đó điều khiển sự làm việc đây? Để trả lời cho câu hỏi này hôm nay
chúng ta cùng đi học Bài 30: Hệ thống khởi động. Qua bài học chúng ta sẽ thấy được rằng tại
sao động cơ lại làm viêc được và tìm hiểu xem hiện nay hệ thống khởi động nào đang có tính
năng ưu việt nhất, được áp dụng nhiều nhất trong đời sống hàng ngày?

B. Giảng bài:
Nội dung

Hoạt động dạy

Hoạt động học

Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ và phân loại
1. Nhiệm vụ
-PP: Đàm thoại nêu vấn đề
- Làm quay trục khuỷu
+giải thích minh họa
- HS: lắng nghe, theo dõi
động cơ đến số vòng
GV hỏi: Theo dõi SGK và bằng SGK và trả lời câu hỏi
quay nhất định để động
thực tế, hãy cho cô biết nhiệm
cơ tự nổ máy
vụ của hệ thống khởi động.
- HS lắng nghe và ghi chép
GV nhận xét câu trả lời
những điều cần thiết.
GV giải thích nhiệm vụ và lấy
ví dụ minh họa.
2. Phân loại
PP: Đàm thoại nêu vấn đề
- HS: lắng nghe,suy nghĩ và
- Hệ thống khởi động
+giải thích minh họa
trả lời.
bằng tay.
GV hỏi: Bằng thực tế trong
-Hệ thống khởi động
cuộc sống em hãy cho cô biết có
bằng động cơ điện
những loại hệ thống khởi động
- Hệ thống khởi động
nào? Lấy ví dụ?
bằng động cơ phụ.
GV đánh giá, nhận xét và bổ
HS :chú ý lắng nghe và ghi
- Hệ thống khởi động
sung.
chép vào vở
bằng khí nén.
GV đưa ra một số ví dụ cụ thể.
- HT khởi động bằng tay: máy
say sát, đầu nổ của công nông
đầu dọc, máy bơm nước cỡ
nhỏ…
- HT khởi động bằng ĐCĐ:
dùng trong OTO, máy phát
điện, máy kéo, xe máy…
-HT khởi động bằng động cơ
phụ: máy đập liên hoàn, máy
cày, máy dập, máy xúc, máy ủi,
tầu thủy…
Hoạt động 2 :Tìm hiểu cấu tạo của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.
1. Cấu tạo
PP: Hướng dẫn HS quan sát
GV treo tranh lên bảng và giới
thiệu tổng thể về các bộ phận
HS: theo dõi lên bảng và
của HTKĐ bằng ĐCĐ.
lắng nghe.
PP: Hướng dẫn HS quan sát +
Đàm thoại nêu vấn đề.

Thời
gian
6 phút
2 phút

4 phút

12 phút

Câu hỏi 1: Dựa vào hình vẽ, kết
hợp SGK em hãy cho cô biết:
Động cơ điện làm việc được là
nhờ vào đâu?
HS: lắng nghe,quan sát và
GV kết luận câu trả lời và bổ
theo dõi sách suy nghĩ trả
sung.
lời.

1. Động cơ điện
2. Lò xo
3. Lõi thép
4. Thanh kéo
5. Cần gạt
6. Khớp truyền động
7. Trục roto của ĐCĐ
8. Bánh đà ĐCĐT
9. Trục khuỷu đc
- Động cơ điện 1 làm
việc nhờ dòng điện một
chiều của acquy. Đầu
trục roto 7 của động cơ
có cấu tạo then hoa để
lắp khớp với moayơ của
khớp truyền động một
chiều 6.
- Bộ phận truyền động
là khớp truyền động 6 có
đặc điểm chỉ truyền
động một chiều từ động
cơ điện tới bánh đà.
Vành răng của khớp 6
chỉ ăn khớp với vành
răng của bánh đà động
cơ 8 khi khởi động.
- Bộ phận điều khiển
gồm có thanh kéo 4 nối
cứng với lõi thép 3 và
nối khớp với cần gạt 5.

Câu hỏi 2: Tại sao động cơ điện
lại phải là ĐCĐ một chiều?
GV gọi hs nhận xét, bổ sung sau HS lắng nghe và ghi chép
đó kết luận câu trả lời của HS.
những điều cần thiết.
HS: lắng nghe, suy nghĩ và
Câu hỏi 3: Tại sao bộ phận
trả lời.
truyền động lại chỉ truyền một
chiều từ ĐCĐ tới bánh đà?
HS lắng nghe và ghi chép.
GV nhận xét bổ sung câu trả lời.
Câu hỏi 4: Tại sao vành răng
của khớp 6 chỉ ăn khớp với
HS lắng nghe, quan sát,suy
vành răng của bánh đà động cơ nghĩ và trả lời.
khi khởi động?
GV kết luận câu trả lời.
HS lắng nghe và ghi chép.
HS lắng nghe, quan sát suy
Câu hỏi 5: Dựa vào sơ đồ sau
nghĩ va trả lời.
em hãy cho cô biết là khi chưa
đóng công tắc khởi động,rơle
của bộ phận điều khiển chưa hút HS ghi chép.
lõi thép sang trái thì các chi tiết
ở vị trí nào?
HS lắng nghe,quan sát và
GV gọi HS nhận xét sau đó bổ
trả lời câu hỏi
sung và kết luận câu trả lời của
HS.
GV mở rộng: RƠ LE KHỞI
ĐỘNG.
+Dùng để truyền động điện
đến máy khởi động, có giá trị
lớn (200-800)A.
HS lắng nghe và ghi chép
+Sự kết hợp giữa role và động những điều cần thiết.
cơ khởi động thực hiện 2 chức
HS lắng nghe, ghi chép điều
năng là: Đẩy bánh răng về phía cần thiết, củng cố thêm kiến

Đầu dưới của cần gạt gài
vào rãnh vòng của khớp
truyền động 6. Do cấu
tạo như vậy nên khi chưa
đóng công tắc khởi
động, lò xo đẩy lõi thép
và thanh kéo sang phải,
đầu dưới của cần gạt kéo
khớp truyền động sang
trái để vành răng của
khớp 6 tách khỏi vành
răng của bánh đà.

trước để ăn khớp với bánh rang
của bánh đà 8 của ĐCĐT.Đóng
vai trò như 1 công tắc chính hay
rơ le cho phép dòng điện lớn từ
acquy đến động cơ điện 1 chiều

thức.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về nguyên lý làm việc của HTKĐ bằng động cơ điện.
+ Khi khởi động động
PP:Hướng dẫn HS quan sát
cơ đốt trong, đóng khóa +Thuyết trình giảng giải +Đàm
khởi động, rơle của bộ
thoại giải thích minh họa.
phận điều khiển sẽ hút
- GV yêu cầu HS chú ý lên bảng
lõi thép sang trái, qua
quan sát tranh vẽ và hỏi:
HS chú ý quan sát trên
cần gạt, khớp truyền
Câu hỏi 1: Theo em khi lò xo 2 bảng.
động được đẩy sang phải kéo lõi thép 3 sang trái thì điều
để vành răng của nó ăn
gì sẽ xảy ra? Tại sao?
HS lắng nghe, quan sát, suy
khớp với vành răng của
GV nhận xét và bổ sung câu trả nghĩ trả lời.
bánh đà. Đồng thời khi
lời.
đó động cơ điện cũng
được đóng điện, mômen Câu hỏi 2: Nếu động cơ chưa
HS lắng nghe và ghi chép
quay của nó sẽ được
đóng điện vị trí của khớp truyền những điều cần thiết.
truyền qua khớp truyền
động 6 và bánh đà ĐCĐT 8 như HS lắng nghe,quan sát, suy
động để làm quay bánh
thế nào?
nghĩ và trả lời.
đà của động cơ.
GV kết luận câu trả lời
+ Khi động cơ đốt
GV thuyết trình về quá trình khi
trong đã làm việc, tắt
đcđt đã làm việc.
khóa khởi động để ngắt
Câu hỏi 3: Tại sao khi ĐCĐT
HS ghi chép bài.
dòng điện vào cuộn rơle đã làm việc ta lại tắt khóa khởi
của bộ phận điều khiển
động đi?
và ngắt dòng điện vào
GV gợi ý: Nhiệm vụ của hệ
HS lắng nghe, suy nghĩ và
động cơ điện lò xo dãn
thống khởi động là gì?
trả lời.
ra đưa các chi tiết của bộ - GV kết luận câu trả lời của
phận điều khiển và
HS.

10 phút

truyền động trở về vị trí
ban đầu.

Câu hỏi 4: Khi tắt khóa khởi
động đi các bộ phận của động
cơ sẽ ở vị trí như thế nào so với
lúc bắt đầu khởi động động cơ?
-GV nhận xét, bổ sung.
-GV tóm tắt lại nguyên lý làm
việc của HTKĐ bằng ĐCĐ.

HS lắng nghe và ghi chép
HS lắng nghe, suy nghĩ trả
lời.

HS ghi chép bài.
HS lắng nghe,củng cố kiến
thức.
Hoạt động 4: Tổng kết, đánh giá.
- Củng cố lại nội dung
- Nhấn mạnh, tổng kết, hệ thống
chính của bài học.
hóa kiến thức trọng tâm của bài.
+Nhiệm vụ và phân loại - Giao bài tập trong SGK cho
của HTKĐ
hs.
+Cấu tạo của HTKĐ
bằng ĐCĐ
+Nguyên lý làm việc cảu
HTKĐ bằng ĐCĐ.
-Bài tập 1,2,3 SGK.
Rút ra nhận xét:

4 phút
HS lắng nghe, ghi chép
những điều cần thiết và làm
bài tập về nhà.

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………